ANALGETICI I ANTIPIRETICI

Student:
Melita Oki
 UVOD
Analgetida otklone bol (postignu analgeziju). Rije analgetik potie od
grkih rijei
an- (bez) i algija (bol).

Analgetici na razne naine djeluju na periferni i centralni nervni

sistem. Meu njima
su paracetamol(acetaminofen),nesteroidni antiinflamatorni lekovi(NS
AIL), kao to su salicilati, narkotiki lijekovi poput morfijuma,
sintetiki lijekovi sa narkotikim svojstvima kao to je tramadol, i
razni drugi.

Neke druge klase lijekova se obino ne smatraju analgeticima, ali

se koriste za lij eenje neuropatskih sindroma bola. Meu njima su
tricikliki antidepresanti i antikonvulzanti.

k je bilo koji lijek iz raznovrsne grupe lijekova koji se koriste

 Antipiretici su lijekovi koji slue za
sniavanje poviene tjelesne temperature.
Antipiretici uzrokuju da hipotalamus
savlada porast temperature koji je uzrokov
an interleukinima. Veina antipiretika se
koristi i za druge svrhe. Na primjer, poznati
antipiretici,aspirin i paracetamol, se
najee koriste za ublaavanje bola.
 ANALGETICI
"Sedare dolorem - divinum opus
est", "Smiriti bol boanskoje delo".
Ova stara latinska izreka nesumnjivo ima
svoj puni znaaj i danas. Zaista, nita nije
takozahvalno kao to je otkloniti bol kod
bolesnika. Analgeticl otklanjaju bol pri
potpunoouvanoj svesti bolesnika. I mnogi
drugi centralni depresori otupljuju oseaj
bola, ali pri tome prouzrokuju izrazitu
optu depresiju centralnog nervnog
 Prilikom uzimanja nekih lijekova ove grupe
postoji velika
opasnost od razvijanja psihofizike
zavisnosti. Pravilna primjena ovih lijekova
je usko povezana sa profesionalnom
odgovornou ljekara, ali je ona takoe
regulisana posebnim zakonom.
 PODJELA ANALGETIKA
Analgetici se mogu podeliti u dvije velike
grupe:
Opijati ("narkotiki" analgetici ) : Alkaloidi opij
uma i njihovi polusintetski derivati, Morim, Ko
dein, Diacetilmorfin (Heroin).Dihidromorfinon
(Dilaudid) i dr.

Antipiretiki analgeticij( nenarkotiki analgetic

i) : Acetilsalicilnakiselina, Paracetamol, Amino
fenazon (Aminopirin), Fenilbutazon(Butazolidi
n) i dr.
Svi opijati, u manjoj ili veoj meri, prouzrokuju
 Opijati su snaniji analgetici i mogu suzbiti
ak i najjae
bolove(opekotine,frakture, maligni procesi)
. Antipiretiki analgetici suzbijaju bolove u
miiima izglobovima, glavobolju i
zubobolju.

Svi opijati djeluju na zajedniki tzv.

opijatni receptor u centralnom nervnom
sistemu.
 METODE ISPITIVANJA
ANALGEZIJE
Bol je specifino senzorno iskustvo koje
podrazumeva ne samo oseaj bola,ve i
njegovo psihiko doivljavanje.
Otuda je kako eksperimentalno tako i
klinikoispitivanje analgetika veoma teko.
 Sve metode ispitivanja analgetikih lijekova na
ivotinjama svode se na
eksperimentalno izazivanje bola, koji se zatim s
uzbija primjenom
analgetika.
U ispitivanju analgetika koriste se sljedee
metode:

Primjena toplote na ogranieni dio tijela

eksperimentalne ivotinje,

Primjena mehanikog ptitiska na odreeni dio

tijela
 KLINIKO ISPITIVANJE
Ovo ispitivanje se najee izvodi kod
bolesnika u postoperativnom periodu.
Obino poslIJe nekog veeg abdominalnog
hirurkog zahvata (za lijekove iz grupe opijata),
ili kod bolesnika sa hroninim reumatikim
oboljenjima.
 Kliniko ispitivanje analgetika mora se
sprovoditi primjenom
dvostruko slijepe klinike probe i primenjujui
za kontrolu placebo-preparate. Proizvoenju
ove probe potrebna je velika kritinost jer se
efekti lijeka procjenjuju na osnovu subjektivne
izjave bolesnika o jaini bola. Ovaj parametar
je, kao i svi subjektivni parametri, vrlo
nepouzdan.
OPIJATI NARKOTIKI ANALGETICI
Opijum je sok dobijen zasJecanjem nezrelih
aHura. Oko 25% teine opijumaine alkaloidi,
a ostalo su inertne materije.Dobijaju se
mnogobrojni prirodni i sintetski derivati
morfina.
Tako, na primJer, prirodni alkaloid kodein je u
stvari metilmorfin.
 Heroin je polusintetski derivat u kome su obe
hidrotoksilne grupe morfina acetilovane. Ovaj
lijek se vie ne koristi zbog velike opasnosti od
razvijanja zavisnosti. Najvanije efekte morfin
ispoljava u centralnom nervnom sistemu i
glatkoj muskulaturi digestivnog trakta.
Posebna karakteristika morfina je da na pojedi
nim integracionim nivoima centralnog nervnog
sistema djeluje depresivno, a na drugima
ekscitatorno.
 TOLERANCIJA I ZAVISNOST
Pri produenom davanju morfina razvija se
tolerancija prema njemu. Ovo se inae deava,
u veoj ili manjoj mJeri prema svim ostalim
opijatima. Tolerancija se prije svega stie
prema depresivnim efektima (depresija
disanja, sedacija, analgezija), ali ne i prema
nadraajnim dejstvima morfina (mioza,
dejstvo na gastrointestinalni trakt).
 Ve posle davanja od nekoliko dana, potrebne
su sve vee doze da bi se izazvao isti terapijski
efekt kao u poetku lijeenja. Vei stepen
tolerancije se razvija
za14 dana. Po prestanku davanja morfina,
tolerancija iezava priblino za isto ovo
vrijeme, ali se vrlo lako ponovo stvara pri
ponovljenom davanju morfina.
 U toku terapije morfinom i drugim opijatima
javljaju se neeljeni efekti, kao to su:
depresija disanja, povraanje, upoma
opstipacija, retencija mokrae, svrab i
urtikarija.
 Antipiretiki analgetici
Nasuprot opijatima, antipiretiki
analgetici samo
nepotpuno suzbijaju jake bolove, ali dobro
deluju protiv takvih bolova kao sto su
glavobolja, zubobolja, artralgijei mijalgije.
 Oni istovremeno sniavaju i povienu
tjelesnu temperaturu. Veina ovih lijekova
djeluje antiinflamatorno.Antipiretiki
analgetici su svrstani u etiri grupe:
Salicilati, Pirazoloni, Pa-racetamol i noviji
antiinflamatorni lijekovi.
Kombinovani analgetiki preparati
Postoji vrlo veliki broj kombinovanih
analgetikih preparata u kojima se najee
nalaze acetilsalicilna kiselina, paracetamol i
kofein. Ovima je ponekad dodata mala doza
fenobarbitona, ili nekog drugog sedativa. Ovi
preparati vjerovatno imaju nezaslueno dobru
reputaciju, jer se isti terapijski efekti mogu
postii i pojedini msastojcima ovih preparata.
 Zakljuak

Analgetici i antipiretici spadaju u grupu

najee koritenih i dobro ispitanih lijekova.
Oni su relativno bezbjedni lijekovi, ali njihove
komplikacije mogu biti teke i fatalne.
 Zato je vano da pri koritenju ovih lijekova
izaberemo to sigurniji lijek, da
koristimo kombinacije lijekova sa neopijatskim
analgeticima, da dajemo najmanje,efikasne
doze, da terapija traje to je mogue krae