You are on page 1of 55

ARTHROLOGI KHUSUS

caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 1
2006
CAPUT-PERSENDIAAN
• Hanya ada 3 btk persendiaan pd
cranium:
 SYNARTHROSIS :
1.SUTURA (pd calvaria cranii)
2.SYNOSTOSIS (pd basis cranii + viscerocranium)
 DIARTHROSIS:
3. ART.TEMPOROMANDIBULARIS
• Sutura utama pd calvaria cranii
 Sutura coronalis (os frontale – os parietale)
 Sutura sagittalis (antara os parietale)
 Sutura lambdoidea (os occipitale – os parietale)
caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 2
2006
CAPUT-PERSENDIAN
• FONTANELLA/FONTICULUS (=ubun-
ubun)
 Suatu syndesmosis pd calvaria cranii
→sebelum terbtk sutura
 Fontanella Utama:
1. FONTANELLA MINOR : bentuk segi-3,antar parietale-
frontale,menutup usia 3 th
2. FONTANELLA MAJOR: bentuk segi-4,antara parietale-
occipitale,menutup usia 3 bulan
 Fontanella lain:
 Fontanella mastoidea (6 bulan)
 Fontanella sphenoidale (18 bulan)
caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 3
2006
CAPUT-PERSENDIAN
• ARTICULATIO TEMPOROMANDIBULARIS
 Dibentuk:
 Capitulum mandibulae proc.condyloideus
 Fossa mandibularis + tuberculum articulare
 Morphologi: art.plana +art.trochlearis
 Discus articularis :ada
 Ligamentum:
lig.temporomandibulare,lig.sphenomandibulare,
lig.stylomandibulare,raphe mandibulare
 Gerakan:
 Depressio + elevatio
 Protractio + retractio
 Side to side movement

caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 4
2006
caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 5
2006
caput/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 6
2006
COLLUM – PERSENDIAN
 Terdapat persendian :
o SYNARTHROSIS
 Syndesmosis fibrosa
- os Hyoideum thd cartilago laryngeus
- lig. Interspinosum + lig. Supraspinosum → antara proc. Spinosus
vertebra cervical II – VII
- lig. Longitudinale ant + post → antara corpus vert. cerv
- lig. Intertransversarii → antara proc.trans vert. cer II –VII
 Synchondrosis → discus intervertebralis antara vert. cerv. II – VII
 Syndesmosis elastica → lig. Flavum → antara arcus vert. cerv.II – VII
o DIARTHROSIS
 Articulatio Atlantooccipitalis (occipitale – Atlas/V.C I)
 Articulatio Atlantoepisthropica (Atlas/V.C I – Epistropheus/V.C.II)
 Zygapophyseal Joint (antara proc.articularis. V.C. II – VII)

collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 7
t2006
collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 8
t2006
collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 9
t2006
collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 10
t2006
collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 11
t2006
COLLUM – PERSENDIAN
GERAKAN

o Art. Atlantooccipitalis : o Art.(es) Intervertebrales :


- ante + retroflexio - ante, retro, lateroflexi
- lateroflexi - rotasi
o Art. Atlantoepistrophica : o Syndesmosis pd Os
- rotasi Hyoid :
- Gerakan naik-turun larynx
- Bantu gerakan menelan

collum/sist.musc.skel/fkuh/jil/mare 12
t2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
 Columna Vertebralis berhubungan → bentuk
persendian
o Di Cranial : dengan Os Occipitale
o Di Lateral :
• V.T.I-XII dgn Costa I–XII
• Sacrum dgn Os Coxae
o Di antara Vertebra :
• Antara Corpus
• Antara proc. Articularis
• Antara proc. Transversus
• Antara proc. Spinosus
• Antara Lamina arcus vertebralis

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 13
et2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
 Persendian pada Truncus, terdiri
o Pada Sternum + Ujung Sternal Costa I-X, masing-masing
antara :
1. Manubrium Sterni – Corpus Sterni → Synchondrosis/Synostosis
2. Corpus Sterni – Proc.Xiphoideus → Synchondrosis/Synostosis
3. Cartilago costalis V – X → Synchondrosis
4. Manubrium + Corpus – Costa → Synchondrosis
o Pada ujung vertebrae COSTA I-XII, masing-masing antara :
1. Costa I-XII – corpus V.T.I-XII → Diarthrosis (art. plana)
2. Costa I-XII – Proc.Trans.V.T.I-X → Diarthrosis (art.plana)
Gerakan pada kedua persendian di atas → secara bersama-sama
Gerakan → ROTASI CRANIOVENTRAL, shg Costa-Costa bergerak
secara bersama

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 14
et2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
 Persendian pada Truncus (lanjutan)
o Antara Os Occipitale – V.C.I
- Art. Atlantooccipitalis
- Diarthrosis (art. Condyloidea)
- Gerakan: ante, retro, lateroflexi
o Antara V.C. I – II
- Art. Atlantoepistrophica
- Diarthosis (art. Plana)
- Gerakan : Rotasi
o Synchondrosis
- Antara Corpus Vertebra C.II-III s/d L.I-S.I
- Dibentuk discus Intervertebralis (st. fibrocartilago)
- Discus Intervertebralis terbesar → L.I – S.I =
PROMONTORIUM
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 15
et2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 16
et2006
TRUNCUS-PERSENDIAN
 Persendian pada Truncus (lanjutan)
o Syndesmosis Elastica → antara arcus Vertebra (lig flavum)
o Syndesmosis Fibrosa
- Lig. Longitudinale ant + post → antara corpus vert.
- Lig. Interspinosum , intertransversarium, supraspinosum
o Diarthrosis → zygapophyseal joint antara proc. articularis
Vertebrae
 Gerakan SUMASI seluruh Columna Vertebralis
o Anteflexi
o Retroflexi
o Lateroflexi
o Rotasi → pusat pada Promontorium

truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 17
et2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 18
et2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 19
et2006
truncus/sist.musc.skel/fkuh/jil/mar 20
et2006
EXT.SUP - PERSENDIAN
• Terdapat Persendian
1. ARTICULATIO STERNOCLAVICULARIS
2. ARTICULATIO ACROMIOCLAVICULARIS
3. ARTICULATIO HUMERI
4. ARTICULATIO CUBITI
5. ARTICULATIO RADIOULNARIS (prox, intermedia, dist)
6. ARTICULATIO RADIOCARPEA
7. ARTICULATIONES MANUS
- Art. Intercarpea
- Art. Carpometacarpea
- Art. Intermetacarpea
- Art. Metacarpophalangea
- Art (es) Interphalangea (prox, dist)
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 21
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN
• ART. STERNOCLAVICULARIS
- Dibentuk : Clavicula + Manubrium Sterni
- Type : Art. Globoidea (Diarthrosis)
- Discus Art : Ada
- Ligamentum : - lig. Sternoclavicularis (ant + post)
- lig. Costoclavicularis
- lig. Interclaviculare
- Gerakan : - elevasio + depresio
- protractio + Retractio
- rotasi → circumdictio

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 22
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 23
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN
• ART. ACROMIOCLAVICULARIS
- Dibentuk : Clavicula + Acromion (scapula)
- Type : Art. Elipsoidea (Diarthrosis)
- Discus Art : Ada
- Ligamentum : - lig. Coracoclaviculare
- lig. Acromioclaviculare
- lig. Coracoacromiale
- Gerakan :
- protractio + Retractio
- Elevasio + Depresio
- rotasi → craniolat. + caudomed.

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 24
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 25
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN
• ART. HUMERI
- Dibentuk : Caput Humeri + Cavitas Glenoidalis scapula
- Type : Art. Globoidea (Diarthrosis)
- Discus Art : Tidak ada
- Ligamentum : - lig. Glenohumerale (sup, med, inf)
- lig. Coracohumerale
- lig. Transversum humeri
- Gerakan : - Ante + Retroflexi → Hyperflexi
- Adductio + Abductio (→Hyperabductio)
- rotasi → circumdictio
- Lain-lain :
- Persendian paling luas gerakannya
- Selalu bergerak bersama → art. st.clav + art. cor.acr
- Dicranialnya → ARCUS CORACOACROMIALIS
(proc.coracoideus + acromion + lig coracoacromiale)
- Dikelilingi → ROTATOR CUFF (m.supraspinatus, m.infraspinatus,
m.teres minor, m.subscapularis)
- Terdapat bursa subdeltoideus, subacromialis, subscapularis.
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 26
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 27
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN

• ART. CUBITI
- Dibentuk : - Capitulum radii + Incisura Radialis Ulnae (1)
- Trochlea Humeri + Incisura Semilunaris Ulnae (2)
- Capitulum humeri + Capitulum Radii (3)
- Ada 3 sendi → jadi 1 sendi
- Type : Art. Ginglymus (Diarthrosis)
- Discus Art : Tidak ada
- Ligamentum : - lig. collaterale ulnaris / med.
- lig. Collaterale radialis / lat
- lig. Annulare radii
- Gerakan : - Flexi + Extensi (pada 2 + 3)
- Pronasi + Supinasi (pada 1 + 3)

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 28
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 29
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN

• ART. RADIOULNARIS
- Dibentuk : - Proximalis: capitulum radii + Inc. radialis ulnae (1)
- Intermedia: antara corpus ulnae + radius (2)
- Distalis: capitulum ulnae + Inc. ulnaris radii (3)
- Type : - Art. Trochoidea (1) → Diarthrosis
- Syndesmosis (2) → Syndesmosis fibrosa
- Art. Trochoidea (3) → Diarthrosis
- Discus Art : ada → pada (3)
- Ligamentum : - lig. Annulare radii (1)
- membrana interossea + chorda obliqua (2)
- pada (3) tidak ada
- Gerakan : - Pronasi + Supinasi
- Lain-lain : Membrana interossea berfungsi →
Pertahankan posisi radius ulna, tempat origo otot,
cegah trauma pada radius

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 30
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 31
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN

• ART. RADIOCARPEA
- Dibentuk : - Distal radius, Discus Art. R-U Dist + os scaphoideum,
lunatum, triquetrum.
- Type : - Art. Ellipsoidea (Diarthrosis)
- Discus Art : Tidak ada
- Ligamentum : - lig. Collaterale carpi radiale + ulnae
- lig. Radiocarpeum volare +dorsale
- Gerakan : - Flexio + Extensio
- Abductio radialis + Adductio ulnaris
- Lain-lain : Struktur penguat (ligamenta) + gerakannya sangat erat
berhubungan dengan struktur penguat + gerakan
art (es) Manus.

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 32
Mar.2006
EXT.SUP - PERSENDIAN

• ART. MANUS
- Dibentuk : (1) antara ossa carpalia → art. Intercarpalia
(2) carpalia + metacarpalia → art. Carpometacarpalia
(3) antara caput metacarpalia → art. Intermetacarpalia
(4) metacarpalia –phalanx → art. Metacarpophalangea
(5) antar phalanx → art. Interphalangea (prox+dist)

- Type : Berbeda-beda → tidak terlalu penting


- Discus Art : Tidak ada
- Ligamentum : banyak

- Gerakan : - terutama Flexio + Extensio


- Abductio + Adductio → pada (4) + (5)
- Opposisi + Reposisi → pada (4) + (5)
.

Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 33
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 34
Mar.2006
Ext.sup/sist.musc.skel/FKUH/JIL/ 35
Mar.2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 Terdapat persendian :
1. ARTICULATIO SACROILIACA
2. SYMPHYSIS OSSEUM PUBIS
3. ARTICULATIO COXAE
4. ARTICULATIO GENU
5. ARTICULATIO TIBIOFIBULARIS
6. ARTICULATIO TALOCRURALIS
7. ARTICULATIONES PEDIS
- Art. Intertarsea
- Art. Tarsometatarsea
- Art. Intermetatarsea
- Art. Metatarsophalangea
- Art(es) Interphalangea
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 36
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART. SACROILIACA
o Dibentuk : Os Sacrum + Os Ilium
o Type : Art. Trochoidea (Diarthrosis)
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Lig. Sacroiliaca (ant, post, intraarticulare)
- Lig. Iliolumbale
- Lig. Sacrotuberosum sbg lig. extracapsuler
- Lig. Sacrospinosum
o Gerakan : sedikit rotasi, craniodorsal + caudoventral

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 37
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 SYMPHISIS OSSEUM PUBIS
o Dibentuk : Os pubis dexter + sinister
o Type : Synchondrosis (ada fibrocartilago)
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Lig. Pubicum sup
- Lig. Pubicum inf (=lig. Arcuatum pubis)
o Gerakan : sedikit

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 38
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 39
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART. COXAE
o Dibentuk : Acetabulum (Os Coxae) + Caput Femoris
o Type : Art. Globoidea (Diarthrosis)
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Lig. Iliofemorale
- Lig. Ischiofemorale
- Lig. Pubofemorale
- Lig. Teres Capitis
o Gerakan :
- Ante + Retroflexio
- Abductio + Adductio
- Rotasi → Circumductio

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 40
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 41
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART. GENU
o Dibentuk : Condylus Femoris + Condylus Tibiaec +Patella
o Type : Art. Ginglymus (Diarthrosis)
o Discus Art : Ada → sbg MENISCUS LAT + MED
o Ligamentum :
- Lig. Collaterale lat/fibulae
-Lig. Popliteum
- Lig. Collaterale med/tibiae
Arcuatum
- Lig. Patella
- Lig. Popliteum
o Gerakan : Obliquum
- Flexio + sdkt exorotasi
- Lig. Cruciatum ant +
- Extensio + sdkt endorotasi
post
o Lain-lain : terdapat Bursa Suprapatellaris, Infrapatellaris,
Prepatellaris

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 42
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 43
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 44
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 45
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 46
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART. TIBIOFIBULARIS
o Dibentuk : Condylus Lat. Tibiae + Capitulum fibulae
o Type : - Proximalis → Art. Plana (Diarthrosis)
- Intermedia → Syndesmosis fibrosa
- Distalis → Syndesmosis fibrosa
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Lig. Capituli fibulae ant + post
- Membrana interossea
- Lig. Tibiofibulare ant, post, intraarticulare
o Gerakan : tidak ada
o Lain-lain : persendian tdk penting

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 47
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 48
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART. TALOCRURALIS
o Dibentuk : Malleolus tibialis dan fibularis + Talus
o Type : Art. Ginglymus (Diarthrosis)
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Lig. Deltoideum
- Lig. Tibiofibulare transversum
- Lig. Talofibulare ant + post
- Lig. Calcaneofibulare
o Gerakan : - dorsoflexio (extensio)
- plantaflexio (flexio)

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 49
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 50
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 51
2006
EXT.INF-PERSENDIAN
 ART(ES). PEDIS
o Dibentuk :
1. Os Calcaneus
2. Os Tarsalia
3. Os Naviculare Pedis
4. Os Cuboideum
5. Os Cuneiforme
o Type : Berbeda-beda
o Discus Art : Tidak ada
o Ligamentum :
- Banyak
- Yg besar → Lig. Plantare longum
o Gerakan : - Inversio + Eversio
- Sdkt Flexio (plantaflexio) + Extensio
(dorsoflexio)
o Lain-lain : struktur art(es) pedis → ARCUS PEDIS LONGITUDINALIS
+ TRANSVERSUS

ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 52
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 53
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 54
2006
ext.inf/sist.musc.skel/fkuh/jil/maret 55
2006

You might also like