Learning-by-design/Μάθηση μέσω Σχεδιασμού

Chaïdo Natsi - Conseillère scolaire de FLE en Épire, à Corfou et Leucade - haidonatsi@gmail.com

 Νέα Μάθηση. Πώς και γιατί ξεκίνησε.

Οι εξελίξεις-εφαλτήριο για την ανάπτυξη μιας νέας παιδαγωγικής προσέγγισης, παιδαγωγική των
πολυγραμματισμών, που αποτελεί τη βάση για το μοντέλο της Μάθησης μέσω Σχεδιασμού.

• Αλλαγές στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη γνώση (μεταβαλλόμενη, κοινωνικά και

πολιτισμικά εξελισσόμενη και προσωπικά προσδιορισμένη)
• Αλλαγές στον εργασιακό χώρο και η «νέα οικονομία» (τεχνογνωσία, πολλαπλές δεξιότητες)
• Αλλαγές στις δεξιότητες που απαιτούνται από τους μαθητές-αυριανούς πολίτες (μαθητές
εγγράμματοι, αυτόνομοι, δημιουργικοί, συνεργατικοί και συνεργάσιμοι, ευέλικτοι, …)
• Αλλαγές στη φύση της γλώσσας
• Εξελίξεις στην τεχνολογία, αλλαγή στον τρόπο επικοινωνίας και νοηματοδότησης (κοινωνική
δικτύωση, πολυτροπικότητα, …)
 Τρόποι νοηματοδότησης
• Το γλωσσικό σύστημα: προφορικό & γραπτό τρόπο επικοινωνίας
• Το οπτικό σύστημα (visual representation)
• Το ακουστικό (audio representation): μουσική, ήχους & φυσικά μαγνητοφωνημένη
φυσική ομιλία
• Το σύστημα των αισθήσεων (tactile representation): αφή, όσφρηση & γεύση
• Το σύστημα των χειρονομιών (gestural representation):κινήσεις, εκφράσεις προσώπου,
στάσεις του σώματος, κτλ.
• Το σύστημα που αφορά τον χώρο και την εγγύτητα (spatial representation)

Πηγές: http://neamathisi.com/learning-by-design/multimodality/
http://rcel.enl.uoa.gr/xenesglosses/guide_kef3.htm
The 4 Cs https://youtu.be/BXT2STtm_54
Οι βασικές δεξιότητες (The 4Cs):

 Creativity (δημιουργικότητα),
 Critical thinking (κριτική σκέψη),
 Communication (επικοινωνία)
 Collaboration (συνεργασία).

Οι δεξιότητες του 21ου αιώνα

Πρόσθετες δεξιότητες:

 Ο ψηφιακός γραμματισμός,
 Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων,
 Η παραγωγικότητα,
 Η καινοτομία,
 Η ανάπτυξη ικανότητας ηγεσίας,
 Η δεοντολογία,
 Η υπευθυνότητα,
 Η προσωπική και κοινωνική ευθύνη
(Voogt et al, 2013; Kaufman, 2013).

Οι δεξιότητες του 21ου αιώνα

Γραμματισμός (literacy):
 Δεκαετία του 60 - «αλφαβητισμός»: ανάπτυξη δεξιοτήτων γραφής
& ανάγνωσης (παραδοσιακή θεώρηση).
 Δεκαετία του 80 - «εγγραμματοσύνη»
 Αρχές του 2000 – ο γραμματισμός είναι η ικανότητα του ατόμου
να λειτουργεί αποτελεσματικά σε διάφορα περιβάλλοντα και
καταστάσεις επικοινωνίας χρησιμοποιώντας γλωσσικά,
πολυτροπικά και πολυμεσικά κείμενα (Μητσικοπούλου, 2001)
 Η έννοια του γραμματισμού επεκτείνεται, ώστε να περιλαμβάνει
και άλλα είδη γραμματισμού.

Μοντέλο πολυγραμματισμών
Πολυγραμματισμοί:
 Οπτικός γραμματισμός: η ικανότητα κατανόησης και
παραγωγής εικόνας
 Ψηφιακός γραμματισμός: η ικανότητα χρήσης της ψηφιακής
τεχνολογίας & εργαλείων εντοπισμού και χρήση της πληροφορίας
 Πληροφοριακός γραμματισμός: η ικανότητα ανεύρεσης,
αξιολόγησης & σύνθεσης της πληροφορίας
 Κριτικός γραμματισμός: η ικανότητα να θέτει κανείς
ερωτήματα, να αμφισβητεί & να αξιολογεί τις έννοιες που
πραγματεύεται ένα κείμενο

Μοντέλο πολυγραμματισμών
http://newlearningonline.com/learning-by-design/the-knowledge-processes
Μάθηση μέσω σχεδιασμού - Learning by Design (L-by-D)

 Σχεδιαστικό μοντέλο: ο εκπαιδευτικός σχεδιάζει μαθησιακές ενότητες

 Μαθησιακή ενότητα:
1. Μαθησιακή εστίαση /learning focus (Βασικά μεταδεδομένα)
• Περιγραφή
• Θεματική εστίαση της ενότητας
• Σύνδεση της θεματικήs με τις αρχές του σχολικού προγράμματος (δείκτες ΕΠΣ-ΞΓ)
• Το επίπεδο γλωσσομάθειας των μαθητών
• Προαπαιτούμενες γνώσεις
2. Γνωστικούς (και γλωσσικούς) στόχους/knowledge objectives (προσδοκώμενα
αποτελέσματα)
3. Γνωστικές διαδικασίες/Knowledge processes: δραστηριότητες
4. Γνωστικά αποτελέσματα/Knowledge outcomes: διαδικασίες αξιολόγησης (διαμορφωτική,
τελική)
5. Μαθησιακές διαδρομές/learning pathways: επεκτασιμότητα, πρόσθετες δραστηριότητες
Μάθηση μέσω σχεδιασμού - Learning by Design (L-by-D)

 Γνωστικές διαδικασίες

o Βιώνοντας το γνωστό και το νέο

o Εννοιολογώντας ή νοηματοδοτώντας, με ονοματοποίηση και με θεωρία

o Αναλύοντας λειτουργικά και κριτικά

o Εφαρμόζοντας κατάλληλα και δημιουργικά

 Βιώνοντας το γνωστό
Πρότερη γνώση & εμπειρίες
Διδακτικά μέσα
1. Εμπειρίες γραμματισμού:
Δραστηριότητες πρόσληψης
2. Εμπειρίες πολυγραμματισμών:
Δραστηριότητες πρόσληψης
3. Ντοκιμαντέρ με εικόνα
4. Ιστορία ειδήσεων
5. Βιντεοσκοπημένη ή μαγνητοφωνημένη
συνέντευξη
6. Εσωτερικός μονόλογος/Ανάκληση μνήμης
7. Καταιγισμός ιδεών 1 2
8. Δημοσκόπηση έρευνα
9. Project ενδιαφερόντων
10. Προσωπικό προφίλ
11. Ταξίδι γνώσης
12. Σωκρατικοί διάλογοι
Λέξεις κλειδιά: περιγράφω, συζητάω, εξερευνώ, αναγνωρίζω, ερευνώ, ακούω,
διαβάζω, καταγράφω, μελετώ, παρατηρώ
Βιώνοντας το νέο
Καινούριες πληροφορίες & εμπειρίες
1. Εμπειρίες γραμματισμού:
Δραστηριότητες πρόσληψης
2. Εμπειρίες πολυγραμματισμών:
Δραστηριότητες πρόσληψης
3. Αμοιβαία μέθοδος διδασκαλίας
4. Συνοψίζοντας
5. Πλαίσια
6. Σε άγνωστες περιοχές
7. Παρατήρηση
8. Σκέψου-Συζήτησε σε ζευγάρια-Μοιράσου
9. Συνεργατική μάθηση (παζλ)
10. Εσωτερικός μονόλογος «εν κινήσει» –
Αναστοχασμός νέων εμπειριών
 Εννοιολογώντας με ορολογία
Αναγνωρίζω & ορίζω έννοιες
Διδακτικά μέσα
1. Έννοιες γραμματισμού: ανάπτυξη
μεταγλώσσας
2. Έννοιες πολυγραμματισμών:
ανάπτυξη μεταγλώσσας
3. Κάντε ένα γλωσσάρι
4. Εννοιολογική ατζέντα
5. Ονόμασε μία εικόνα & τα μέρη της
6. Εννοιολογική ταξινόμηση
7. Συγκριτική ομαδοποίηση
8. Διευκρίνιση εννοιών
9. Επαγωγική σκέψη
Εννοιολογώντας με θεωρία
Γενικεύω έννοιες
1. Γραμματισμός & θεωρίες
πολυγραμματισμών
2. Εννοιολογικός χάρτης
3. Ταξινομία
4. Δημιουργία θεωρίας
5. Παραγωγικός συλλογισμός
6. Μοντελοποίηση

Λέξεις κλειδιά: κατηγοριοποιώ, συγκρίνω, αντιπαραβάλλω, υπολογίζω, ορίζω,

περιγράφω, γενικεύω, υποθέτω, αναγνωρίζω, κατανοώ
 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Διδακτικά μέσα
1. Ανάλυση γραμματισμού &
πολυγραμματισμών
2. Διάγραμμα Υ – Παρατήρησης
3. Προ-οργανωτής αιτίου & αποτελέσματος
4. Μοντελοποίηση περίπτωσης
5. Ιστοριογραμμή
6. Διαγράμματα ροής
7. Ιστοριοπίνακας
8. Διάγραμμα σύγκρισης
9. Διάγραμμα Venn
10. Συγκριτικός πίνακας
11. Αναλογία
12. Αλληγορία
13. Δομική ανάλυση
Λέξεις κλειδιά: αναλύω, αξιολογώ, συγκρίνω, αντιπαραβάλλω, συνάγω, συζητώ,
ερμηνεύω, κρίνω, βαθμολογώ, συνθέτω
Αναλύοντας κριτικά
Αναλύω ποιος κερδίζει ποιος χάνει
1. Κριτικός γραμματισμός &
πολυγραμματισμοί
2. Διάγραμμα Υ - Αξιολόγησης
3. Εργαλείο κριτικής αξιολόγησης
4. Ανάλυση κόστους-οφέλους
5. Ανάλυση SWOT
6. Αξιολόγηση κινδύνων
7. Κριτική. Ένα πλαίσιο συγγραφής
8. Συζήτηση
9. Εικονική δίκη
10.Δημοσκόπηση
 Εφαρμόζοντας κατάλληλα Εφαρμόζοντας δημιουργικά
Εφαρμόζω τη νέα μάθηση Εφαρμόζω καινοτόμα
Διδακτικά μέσα
1. Εφαρμογές γραμματισμού: 1. Εφαρμογές γραμματισμού: Παραγωγικές
Παραγωγικές δραστηριότητες δραστηριότητες
2. Εφαρμογές πολυγραμματισμών: 2. Εφαρμογές πολυγραμματισμών:
Παραγωγικές δραστηριότητες
Παραγωγικές δραστηριότητες 3. Κιναισθησία
3. Επίλυση προβλημάτων 4. Μεταφορά γνώσης
4. Πείραμα 5. Καθορισμός προβλήματος
5. Έλεγχος υποθέσεων 6. Έρευνα δράσης
6. Πρόβλεψη 7. Σενάριο
8. Επίλυση συγκρούσεων
9. Στρατηγική λήψης αποφάσεων
10. Εφεύρεση
11. Αποκλίνουσα σκέψη
12. Προσωπικό Σχέδιο Δράσης
Λέξεις κλειδιά: εφαρμόζω, αξιολογώ, ταξινομώ, κατασκευάζω, εκθέτω,
σχεδιάζω, επεξηγώ, ερευνώ, συνθέτω
À quoi cette image vous fait penser?
Source carte: https://www.dromadaire.com
 Βιώνοντας το γνωστό
Πρότερη γνώση & εμπειρίες
Brain storming
1. Continue la phrase (ou l’histoire):oralement, par écrit ou par images

2. Les élèves travaillent en petit groupes de 3 à 4. Chaque groupe propose

un sous-thème relatif à un thème plus vaste.

Ex. : Le thème général: les 5 sens

5 groupes:5 sous-thèmes:
Les yeux, les oreilles, le nez,
la bouche, les mains

1. Finish the sentence

2. Hot potato
 Βιώνοντας το γνωστό
Πρότερη γνώση & εμπειρίες
Brain storming
• les 5 sens
Reliez les phrases aux parties du corps: Les yeux, les oreilles, le nez,
la bouche, les mains

1. Il entend son portable.

2. Elle sent son nouveau parfum.
3. Nous goûtons un gâteau au chocolat.
4. Quelle vue splendide!
5. Il joue au piano.

Source image: https://leszenfantillages.com/event/on-teste-les-5-sens/

 Βιώνοντας το γνωστό
Πρότερη γνώση & εμπειρίες
Brain storming
• Continuez …

Source image: https://leszenfantillages.com/event/on-teste-les-5-sens/

 Βιώνοντας το γνωστό
Πρότερη γνώση & εμπειρίες
Ταξίδι γνώσης/Knowledge journey

A N F L
Τι γνωρίζω από Τι χρειάζεται να Πώς θα το μάθω; Τι έχω μάθει;
πριν; μάθω;

Ημερολόγιο γνώσης με ένα γράφημα A-N-F-L(Already-Need-Find-Learn)

 Εννοιολογώντας με ορολογία Εννοιολογώντας με θεωρία
Αναγνωρίζω & ορίζω έννοιες Γενικεύω έννοιες
Εννοιολογική ατζέντα

Ma chambre 1. Un lit

1. Dans ma chambre, il y a
un lit. 2. Une 4. Une
armoire chaise
2. ………………………………………
Meubles
3. ………………………………………
4. ………………………………………
3. Un 5. Une
5. ……………………………………… bureau commode
 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Ανάλυση Γραμματισμού & Πολυγραμματισμών (πώς μεταφέρει τα μηνύματά του;)
• Une carte-postale
(1) Corfou, le 10 juillet 2017
□ L’expéditeur: Qui écrit?
Salut Julien,(2) □ Le destinataire: À qui?
Comment ça va? (3) + adresse
Moi, je suis en vacances à Corfou(a)avec □ Lieu et date: Où et
ma famille(b).Il fait beau et très chaud(c). Quand?
La mer est fantastique ! Julien XXXX (6)………………..
Je vais à la plage tous les matins. On nage
18, rue Poséidon
□ Formule d’interpellation
et on joue au volleyball sur la plage.
L’après-midi, je fais du ski nautique aussi 34000 Montpellier
□ Le corps du texte
(d). J’adore ça (e) ! □ Formule de politesse
France
À bientôt(4) □ Signature
Costas (5)
 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Ιστοριογραμμή
Mes projets pour la semaine prochaine

Mes projets....pdf

Outil: Timeline

Exercice interactive ici.

 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Ιστοριογραμμή
Οργανόγραμμα θέματος

Επεισόδια Ερωτήσεις Δραστηριότη Οργάνωση Πηγές/Υλικά Στόχοι

κλειδιά τες τάξης

Αφηγηματική
συνοχή

Λέξεις κλειδιά: αναλύω, αξιολογώ, συγκρίνω, αντιπαραβάλλω, συνάγω, συζητώ,

ερμηνεύω, κρίνω, βαθμολογώ, συνθέτω
 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Διάγραμμα Venn
Lui, il porte… Elle, elle porte…

Une robe blanche,

Le smoking, le gilet, une jupe bleue
le pantalon,

http://www.languageguide.org/french/vocabulary/ http://www.languageguide.org/french/vocabulary/
men-clothing/ women-clothing/
 Αναλύοντας λειτουργικά
Αναλύω για τι πράγμα είναι κάτι
Διάγραμμα ροής: Ακολουθία γεγονότων ή ενεργειών

D’abord, … Ensuite, … Puis, … Enfin, …

 Ιστοσελίδες

 Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.)

http://www.iep.edu.gr/el/component/k2/162-ksenes-glosses
 Ενιαίο πρόγραμμα σπουδών για τις Ξένες γλώσσες (ΕΠΣ-ΞΓ)
http://rcel.enl.uoa.gr/xenesglosses/sps.htm
 Οδηγός του εκπαιδευτικού για την εφαρμογή του ΕΠΣ-ΞΓ
http://rcel.enl.uoa.gr/xenesglosses/guide.htm
 Νέα Μάθηση, Μετασχηματιστικοί σχεδιασμοί για την Παιδαγωγική και
την Αξιολόγηση: http://neamathisi.com/home
http://neamathisi.com/learning-by-design/quick-start/
 Πλατφόρμα δημιουργίας μαθησιακών ενοτήτων: http://CGLearner.com
 https://www.storyboardthat.com/