TAHAP PEMBENTUKAN

SASTERA KANAK-KANAK
(1957-1970)
BMMB3103
PENULISAN KREATIF SASTERA KANAK-KANAK

ELLSIE VIEANN ALPHONSOS

NADIANA BINTI JAIRIN
ERABIATUL ADAWIAH AWISS BINTI JUHARIN
• Ogos 1957 – Bahasa Melayu telah dipilih sebagai Bahasa kebangsaan dan kerajaan Malaysia telah
menetapkan tempoh selama 10 tahun daripada bulan Ogos 1957 untuk menjadikan Bahasa Melayu
sebagai Bahasa rasmi.
• Januari 1970 – wajib menggunakan bahasa Malaysia sebagai bahasa pengantar utama di semua sekolah
rendah kerajaan dan bantuan kerajaan.
• 1983 – Bahasa Melayu akan menggantikan sepenuhnya bahasa pengantar yang lain.

• Dasar bahasa dan pendidikan kebangsaan telah meletakkan bahan-bahan bacaan untuk
kanak-kanak dalam bahasa Malaysia di tempat yang istimewa.
• Perubahan itu telah menimbulkan permintaan yang besar terhadap buku-buku bacaan.
• Kesusasteraan kanak-kanak turut terlibat dalam proses pencapaian cita-cita Bahasa,
kesusasteraan serta pendidikan kebangsaan.
• Beberapa kegiatan penting telah diadakan.

DBP telah ditubuhkan pada tahun 1956

Seminar Kebangsaan Sastera kanak-kanak diadakan pada tahun 1966.
PENUBUHAN DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA

Ditubuhkan: Sebuah jabatan

dalam
1956 di Kementerian
Johor Bahru Pelajaran

12 Julai 1957:
berpindah ke
Kuala Lumpur

Pemindahan Ogos 1959:

PKM dalam dijadikan sebuah
perbadanan
DBP untuk yang
melicinkan mempunyai
pentadbiran objektif
OBJEKTIF PENUBUHAN DBP
Mencetak atau menerbitkan
atau membantu usaha
Memajukan dan Memajukan bakat
pencetakan/ penerbitan
memperkayakan bahasa kesusasteraan terutama
buku-buku dan lain-lain
kebangsaan dalam bahasa kebangsaan
dalam bahasa kebangsaan
dan bahasa lain

Menyamakan ejaan dan

bunyi sebutan dan Menyusun dan menerbitkan
menggubal istilah-istilah sebuah kamus bahasa
yang sesuai untuk bahasa kebangsaan
kebangsaan
• DBP turut aktif dalam penerbitan buku untuk kanak-kanak.

• Buku paling awal: Anak Raja dengan Anak Papa (The Prince and the Pauper) terjemahan Za’ba pada tahun 1958.

• Menjadi nadi utama dalam mengarah dan menyemarakkan kegiatan kesusasteraan kanak-kanak tempatan.

• Turut menganjurkan kegiatan seperti peraduan mengarang, seminar dan bengkel penulisan untuk memajukan
kesusasteraan kanak-kanak.

• Penerbit-penerbit aktif:

• Saudara Sinaran Berhad

• Pustaka Antara

• Pustaka Melayu Baru

• Qalam

• Oxford University Press

• Longman

• Macmillan
SEMINAR KEBANGSAAN SASTERA KANAK-KANAK (1966)
• Kegiatan sastera yang besar dan serius yang pertama diadakan di Malaysia.
• Membincangkan hubungan, kedudukan dan perkembangan sastera dalam hidup kanak-kanak
tempatan.
• Mendapat dorongan dan bantuan daripada UNESCO.
• Majalah kanak-kanak yang penting terhasil iaitu Dewan Pelajar (1967).

Dihadiri oleh 86 orang peserta daripada 13

buah negeri, kementerian-kementerian yang
Bertujuan meninjau dan membincangkan
berhubungan, tujuh buah syarikat
kedudukan kesusasteraan untuk kanak-kanak
penerbitan, dua buah kesatuan guru-guru,
(11 hingga 16 tahun).
lima buah institusi pendidikan dan
pertubuhan amal dan perdagangan.

Diadakan untuk memikirkan langkah-langkah

yang perlu diambil bagi menyediakan bahan-
bahan bacaan yang sesuai.
 1957

• Macbeth karya William Shakespeare

diterjemah oleh Hussein Ahmad
dan diterbitkan oleh Saudara Sinaran Berhad.

1963

• Buku drama Cherita Lakunan, Buku I dan II disunting

oleh H.R. Cheeseman dan B.L Milne diterbitkan oleh
Malaya Publishing House (MPH) untuk murid-murid
sekolah Melayu.
• Peraduan Karang Mengarang dianjurkan oleh DBP:

Cerita lakonan untuk

kanak-kanak sekolah Cerita lakonan untuk orang-
rendah orang muda peringkat sekoah
menengah yang boleh juga
dilakonkan oleh orang dewasa

Mari Berlakon I (untuk Bahagian I)

Mari Berlakon II (untuk Bahagian 2)
Diterbitkan
oleh DBP
(1967)
 1964

• Peraduan Mengarang Drama untuk Kanak-kanak anjuran Syarikat

Saudara Sinaran
- kurang mendapat sambutan-
Empat buah skrip drama yang dipertandingkan telah diterbitkan
dalam buku Belajar Sambil Berlakon
Penerbit Penulis Karya

Belajar Bercakap
(1960)
Mansor Sanusi
Mari Berlakon I
(1961)

Mari Belajar Sambil

Mawanchik Jais
Berlakon (1961)

Saudara Sinaran
Berhad 15 buah buku
Muhd Haji Kidin
drama (1964)

Jika Kechil Nakal

Muhd. Aris
Bila Besar
Bahanan
Menyesal (1965)

20 Cherita Lakonan
Moktar A.Wahab untok Kanak-kanak
(1966)
1966 1967 1968
Panggong Kanak- Lakonan Ria Buku 1-
Adam Kena Hujan
kanak Buku 1-3 6

Amir Hamzah
Shamsudin, Yahya Mustapha Kamil
Muhd. Arif Ahmad
Samah & Zainuddin Yassin
Lapoh

Federal Publications
Marican & Sons DBP
Bhd.
DRAMA ASING
Buku Abdul dengan Lanun-lanun & Lain-lain Lakonan untuk Bilik Darjah

Penterjemah Penerbit
Karya Roy
Mohd. Nadzar Donald Moore
Britton
Shariff (1965)

DRAMA MUSIKAL
Lagu Tiga Kupang ( Give a Dog a Bone)
Pustaka
Peter Howard Abdul Aziz Abas Pendidikan, Johor
(1970)
 1950-an
• Usaha meneroka alam puisi kanak-kanak dengan
mengumpulkan pantun-pantun warisan yang masih
belum dirakam dalam bentuk tulisan.
• Sebelum usaha ini, pantun hanya berkembang
sebagai sastera lisan dalam masyarakat Melayu
tradisional dan kalaupun diterbitkan hanya untuk
bacaan orang dewasa sahaja.
 1958
Saudara Sinaran
Berhad

Anika Pantun Pantun Anak- Anika Pantun

Anak-anak anak Anak-anak

Ahmad Kamal
Mansor Sanusi Darus Ahmad
bin Abdullah
 Karya
Mohd.
Yusuf bin
Arshad

Untuk bacaan
murid-murid
sekolah
kebangsaan
dan para
penuntut
sekolah
Pantun 1961

menengah

Terbitan
DBP
Buku Pantun

Mengandungi kumpulan 26 buah

Diterbitkan Oleh Azah Aziz
irama

Adik Sayang (Irama

Kanak-kanak I)

Ilustrasi atau gambar dilukis oleh

pantun bertemakan kasih sayang
pelajar belasan tahun, Dzulkifli
keluarga terhadap anak kecil
Buyong
Selain pantun, syair juga dihasilkan
• Buku Mutiara Terpendam
• Ditulis oleh Muhd. Bin Abdul Jalil

1964 • Diterbitkan oleh DBP

• Kumpulan teka-teki dalam bentuk syair

• Shaer Harith Fadhillah

• Ditulis oleh Arena Wati

1967 • Diterbitkan oleh Pustaka Antara

• Buku Puisi untok Sekolah Menengah Rendah

• Susunan Saleh Muhd. Akib

1968 • Diterbitkan oleh Pustaka Aman Press

• Ditujukan khas untuk kanak-kanak sekolah menengah rendah
• Mengandungi puisi lama dan puisi baru.
• Bersifat informatif
• Cerita tentang peristiwa sejarah atau hidup tokoh
sejarah sudah dihasilkan dalam tahun 1950-an.
• Peristiwa yang benar-benar berlaku, diceritakan
semula atau dirakam dalam bentuk cerita agar
diketahui oleh kanak-kanak.
• Dengan begitu, diharapkan kanak-kanak dapat
menyerap nnilai-nilai sejarah yang terkandung di
dalamnya.
 Kisah-Kisah Sejarah

1958 & 1960 1964 1969

• Cherita-Cherita • Siri Cerita Pilihan • Siri Kesah dan
Sejarah Aman Peristiwa
• Oleh Edrus • Oleh Mohd. Fauzi Hj • Siri Kisah Tokoh-
• Diterbitkan oleh Awang Tokoh Sejarah
Qalam • Diterbitkan oleh • Sejarah berkaitan
Pustaka Aman Press negeri-negeri Timur
tengah dan Islam
• Oleh Idrus
• Diterbitkan oleh
Qalam
• Kisah riwayat hidup tokoh sejarah tempatan atau
tokoh legenda mula dihasilkan dalam tahun 1960-an.

Hang Jebat Panglima Buo Panglima

Menderhaka Garang Hitam

Cherita-Cherita
Laksamana
Tok Tangguk Sateria Tanah
Bentan
Melayu

Kesah Raja-
Tun Fatimah Hang Tuah
Raja Melayu
 1964-1969

Pustaka
Penerbit Nasional

Siri Pahlawan Siri Puteri

Siri Melayu Melayu

Pengkarya A.Jalil A.Noor Agus Salim

 1966
Penulis : Daud bin Daldiri
Penerbit : Penerbitan Metro, Klang
Kisah tokoh-tokoh dunia terkenal

Mahatma Abraham George Iskandar

Marco Polo
Gandhi Lincoln Washington Zulkarnain
KESIMPULAN

• Karya-karya yang dihasilkan pada tahap

pembentukan ini (1957-1969) sudah
menampakkan usaha atau percubaan
untuk memenuhi minat dan kemampuan
pembaca kanak-kanak.
• Perkembangan dan mutu sastera kanak-
kanak pada setiap tahap adalah lebih
baik berbanding dengan tahap
sebelumnya.
• Sehubungan itu, perkara ini menjadikan
sastera kanak-kanak lebih berkembang
pada tahap yang selanjutnya.
Jenis-jenis Karya
Sastera
Cerita Rakyat
Novel
Cerpen
Drama
Puisi
Biografi dan Kisah Sejarah
 Cerita Rakyat

• Merupakan cerita-cerita yang mengandungi unsur-unsur fantasi, alam

ghaib yang berunsur ghaib dan kudus yang menakjubkan, dianggap
benar dan pernah berlaku oleh masyarakat tradisional.

• Cerita yang telah diterjemahkan atau diceritakan semula ke dalam

bahasa Melayu.
 Mitos dan
Legenda
Rakyat

Tiga
kumpulan
cerita
rakyat

Cerita Cerita
Melayu Binatang
• Dalam tahap ini, cerita-cerita rakyat telah diberi perhatian oleh DBP dan
penerbit-penerbit lain.

• Dalam tahun 1959, cerita teladan iaitu Bawang Puteh Bawang Merah oleh
Buyong Adil dan Radin Mas karya MAS telah dihasilkan.

• Antara cerita-cerita rakyat tempatan (cerita mitos dan legenda) yang

popular pada tahun 60-an ialah;

a. Raja Bersiong
b. Si Tenggang atau Jong Batu
c. Malim Kundang
d. Badang
e. Puteri Gunong Ledang
f. Puteri Limau Purut
g. Puteri Buloh Betong
• Zakaria Hitam telah;
a. menggali cerita rakyat kelompok masyarakat Melayu yang lebih
kecil.

a. mencari dan merakamkan cerita-cerita rakyat daripada beberapa

daerah di negeri Pahang.

a. berjaya mengumpul 282 buah cerita rakyat daripada tujuh buah

daerah di Pahang dan sebahagian daripadanya dibukukan oleh DBP
pada tahun 1973.

• DBP telah mengumpulkan cerita-cerita rakyat tempatan dan

menerbitkannya pada tahun 1972.
• Pada tahun 60-an, muncul ramai penulis bagi cerita-cerita binatang.
• Contohnya:

Mansor Sanusi Kembang Gemala Ira Mara

Menghasilkan lebih kurang Menghasilkan 27 buku Menghasilkan 11 judul buku

16 judul buku cerita binatang

Edrus Suraya Abadi

menghasilkan 7 judul buku menghasilkan 11 judul buku.

Tahun 1964, satu siri cerita binatang dalam edisi dwibahasa telah
diterbitkan oleh Southest Educational Supplies.

 Tahun 1965, Zakaria Hitam telah menghasilkan buku Si Bijak Di Hutan

yang mengandungi kumpulan-kumpulan cerita binatang dan diterbitkan
oleh DBP.

Buku ini menang pada tahun 1967.

Lebih kurang 100 judul cerita binatang telah dihasilkan dalam tahun
1960-an.
 Muncul cerita-cerita
sejarah dari teks
Melayu klasik dan
Hikayat Hang Tuah
hasil tulisan Abdullah
Basmeh dan Mahmud
Ahmad.

Buku Hikayat Hang

Muncul buku cerita
Tuah I dan II edisi
tentang Hang Tuah
yang ditulis semula
oleh Izhab Alang
Tahun Jawi diterbitkan
oleh Malaya
Publishing House
Ismail (1962) dan
Abdul Jalil Haji
1960 dan digunakan
sebagai buku teks
Noor (1963).
sekolah.

Buku Laksamana Tun

Tuah karya Abdul
Samad Ahmad
dijadikan teks Darjah VI
sekolah-sekolah
Melayu di Persekutuan.
 Novel
Tahun 1953, novel pertama wujud ialah Chinchin Rahsia.

Tahun 1958, novel kedua muncul berjudul Bahagia Sa-sudah Derita

oleh Mohd Akhir Leman.

Tahun 1959, muncul novel seterusnya iaitu novel Ahad karya Zakaria
Salleh.

Novel-novel ini memenangi tempat pertama dan kedua dalam

“Peraduan Mengarang Cerita panjang” anjuran PKM pada tahun
1956.
• Penulisan novel untuk kanak-kanak telah dimulakan oleh karya-karya
hasil peraduan-peraduan yang diadakan.

• Terdapat karya sastera luar yang diterjemahkan.

• Antaranya ialah;
a. Karya Mark Twain iaitu Anak Raja dan Anak Papa diterjemahkan oleh za’ba
dalam tahun 1937. Diterbitkan oleh DBP pada tahun1958.

b. Karya Shamus Frazer iaitu The Crocodile Dies Twice diterjemahkan oleh Asraf
dengan Judul Buaya Mati Dua Kali. Diterbitkan oleh Oxford University Press
dalam tahun 1958.
Novel kanak-kanak yang dihasilkan pada tahun
1960-an

Buat Baik Sangat

Mulia

Manja Melor dengan

Ular

Hidup Lepaskan
Berjuang Aku
 Jenis Novel Judul Karya

Novel Terjemahan Pengalaman di Hutan Rimba Tanah Melayu oleh H.J.Kitchener, A.R.B. Etherton,
James Dunhill. Diterjemahkan oleh Colin Campbell.

Novel Asli Awang Kenit, Buang, Kiambang Bertaut, Lari dari Maut, Kanak-kanak Kampong
Bahagia, Terompah Usang yang Tak Sudah Dijahit, Rahsia dalam Surau, Sesat Di
Rimba Kinabalu, Kerana Budi Nyawa Tergadai, Ayam Di Kepok, Merenong Zaman
Indah, Jasmin, Aziman Anak Yatim, Mengejar Tetamu Di Waktu Senja, Bendera
Merah Di Atas Bukit.

Novel Sejarah Manja, Hidup Berjuang, Lepaskan Aku

(diterbitkan tahun 1960-
an)

Fiksyen Sains Sesat Di Rimba Kinabalu

(1969)
 Cerpen
• Pada akhir tahun 1950-1n, tidak banyak cerpen yang dihasilkan.

• Antara antologi cerpen yang dihasilkan ialah Cerita-cerita Rekaan dan

Cerita-cerita Mashor I pada tahun 1959.

• Mula berkembang pada tahun 1960-an.

• Penulis-penulis yang dianggap produktif ialah Edrus, Mansor Sanusi

dan Kembang Gemala.
 Antara cerpen yang dihasilkan dalam
tahun 60-an

Kesah Abdul
Cherita-cherita
Shukor dan Shaari, Cherita pada Suatu
Nasihat untok Tauladan yang Baik
Kesah Ibu dan Masa
Anak-anak
Kisah-kisah lain

Pengemis yang
Pengemis Tua CheritaPendek
Jujor dan Lain-lain
dengan Anaknya untuk Anak-anak
Cherita
• Penulisan cerpen semakin berkembang dengan adanya peraduan mengarang
yang danjurkan oleh DBP.

• Antaranya:

Peraduan Mengarang Cerita Pendek (1960)

Peraduan Mengarang Cerita Rekaan Sains untuk Kanak-kanak berumur 11 tahun ke atas
(1967)
Paeraduan mengarang Cerita-cerita Berunsur Advencer untuk peringkat umur 6-7 tahun
dan 8-10 tahun (1968)

• Ketiga-tiga peraduan tersebut telah menghasilkan beberapa buah buku antologi cerpen
untuk kanak-kanak.

• Keseluruhannya, penulisan cerpen mulai diteroka dalam dekad 1960-an, walaupun

jumlahnya masih kecil dan mutu cerita serta percetakannya masih rendah.

• 100 judul buku cerpen dan lebih 15 buah antologi cerpen dihasilkan untuk tatapan
kanak-kanak dalam tempoh ini.
Sekian, terima kasih.