Mga Estratehiya sa

Pag-unawa sa Pagbasa

Pamela C. Constantino, Ph.D.

Makabagong Kalakaran sa Pagtuturo
ng Pagbasa sa Filipino
DepEd (CDD – BSE)
25 – 29 Pebrero 2008, Davao City
Pagbasa

 napakakumplikadong proseso ng pag-unawa

sa isang nakasulat na pahayag batay sa
pagkilala sa mga salita, naging karanasan at
naipong kaalaman, at sa kakayahang
mahulaan ang mangyayari.
 nangangailangan ng kumbinasyon ng
pakikinig at pagmamasid.
 may sangkot na estratehiya na
nangangailangan ng aktibo, hindi pasibong
pagkilos
EPEKTIBONG ATITYUD SA PAGBASA

1. Pagiging Alerto – laging inaalam kung ano

ang sinasabi ng awtor at paano sinabi
2. May Fleksibilidad – may malawak na
kaalaman at kasanayan sa pagbasa at pag-
iisip at nagagamit ang mga ito depende sa
sinasabi ng awtor at paano ito sinasabi
3. Nakapagsasarili – nakagagawa ng sariling
pangangatwiran, pagsusuri, paghuhusga, at
pagtatasa.
 PAGBASA
HABANG NAGBABASA KUNG HINDI MAINTINDIHAN PAGKABASA

Sabihin Tukuyin Ikuwento

sa sariling pananalita ang
sa sarili kung ano ang problema
binasa
ang sinasabi ng awtor
Ibuod
Tanungin Paalahanan ang mga importanteng
ang sarili kung may ang sarili kung ano ang idea
punto ang binabasa gusto mong malaman
Tanungin
ang sarili ng mga tanong
Ilarawan Balikan
at sagutin din
ang ipinapahayag HARAPIN
ng awtor Ilarawan
sa isip kung ano ang
Hulaan Magdahan-dahan ipinahayag ng awtor

kung ano ang mangyayari humingi ng tulong

Magdesisyon
kung ano ang interesante
at nakakaaliw
MAMBABASA

 Kognitibong Pananaw – aktibong mambabasa na

bumubuo ng kahulugan sa pamamagitan ng
integrasyon/pagsasama-sama ng umiiral at bagong
kaalaman at malayang paggamit ng mga
estratehiya upang mapaunlad, mamonitor,
magabayan, at mapanatili ang pag-unawa.

Dating Alam at Teorya ng Iskema

Dating alam – malawak na sakop ng mga idea,
kasanayan, atityud tungkol sa paksa.
Iskema (cognitive psychology) – paano inoorganisa ng
tao ang mga kaalaman mula sa araw-araw na
akranasan tungo sa makabuluhang mga pattern at
kaisipan.
= koleksiyon ng mga organisado at magkakaugnay
na mga idea at konsepto
- Hal. Fast Food
(Huwag umasang makakapagpadagdag
ng sabaw, etc. paris ng sa karinderya)
- nakakatulong para makagawa ng paglalahat,
makabuo ng mga opinyon, at maunawaan ang
mga bagong karanasan.
Mambabasa
• Dating Alam (Iskema)

Asimilasyon/ pagsasama-sama
Akomodasyon ng mga bagong kaalaman
 MAMBABASA + TEKSTO
PAG-UNAWA

Texto (wika) TEXTO + Mundo

bokabularyo Explicit Implicit Applied Implicit

(nasa linya) (sa pagitan (texto + (sariling
ng mga linya) dating alam Iskema para
= paglalahat Bumuo ng
[generalization]) Kahulugan)
MGA LEBEL NG PAG-UNAWA SA PAGBASA

A. Literal na Lebel – ano ang sinasabi ng awtor.

(explicit)
B. Interpretatibong Lebel – ano ang talagang
gustong sabihin/ipakahulugan ng awtor. (implicit)
C. Analitikal na Lebel – mga kakayahang makilala
ang mga pamamaraang retorikal na ginamit ng
awtor. (applied)
D. Kritikal na Lebel – pagmonitor ng sariling
pagbasa bilang mambabasa; ebalwasyon ng bisa
ng awtor. (applied)
TSEKLIST NG AKTIBONG MAMBABASA
Kung Gagawa Ka ng Prebyu ng MADIDISKUBRE MO:
Teksto,Tanungin:

Tungkol saan ang teksto? Ang Paksa

Ano ang pinakaimportanteng idea ng Ang Susing Idea
Awtor tungkol sa Paksa?
Bakit ko ito binabasa? Ang sarili mong pakay at
paraan ng pagbasa
Mga asosasyon at
Ano na ang alam ko tungkol sa paksa? koneksiyon sa mga dating
alam

Ano ang hula ko sa sasabihin ng awtor? Mga insight sa paksa

Kung Gagawa ka ng Panimulang
Pagbasa (Skimming) ng teksto,
Tanungin:
Tungkol saan ang texto
Ano ang pinakaimportanteng idea ng
Awtor Tungkol sa Paksa?
Anong mga teknik at estratehiya
ang ginamit ng awtor sa pagsulat
ng texto?
Kung Pag-aaralan mo ang texto,
Tanungin:
Tungkol saan ang texto?
Ano ang pinakaimportanteng idea ng
Awtor tungkol sa paksa?
Sino? Ano? Paano? Bakit? Saan?
Kelan? Alin Doon? O Anong Uri?
MADIDISKUBRE MO:
Ang mga paksa at mga sub-paksa
Ang sariling idea
Ang istruktura at mga pattern ng
organisasyon
MADIDISKUBRE MO:
Ang paksa at mga sub-paksa
Ang sariling idea
Mga sumusuportang idea at mga
sumusuportang detalye
Kung Gusto mong basahin nang
Kritikal ang texto, Tanungin:
Bakit sinulat ng awtor ang teksto?
Ano ang mga kredensiyal at
posibleng mga bias ng awtor?
Anong klaseng ebidensiya ang
inihahain ng awtor?
Paano binigyan ng interpretasyon
ng awtor ang ebidensiya?
MATATAYA MO:
Ang layunin ng awtor
Ang kredebilidad ng awtor
Gaano mapagkakatiwalaan ang
ebidensiyang iniharap ng awtor
Ang pangangatwiran ng awtor
BOKABULARYO
A. Mga Uri
Pangkalahatang bok. – mga salitang dapat ay pamilyar sa
lahat. Hal. tao
Pampaksang bok. – ispesipikong mga salita sa
larangan/paksa;jargon
Hal. writ; dekonstruksiyon; nitrate
B. Mga Antas/Lebel
Gamiting bok. – araw-araw na ginagamit
(Ekspresibo)
Pambansang bok. – alam ang kahulugan ngunit hindi
(Represibo) karaniwang ginagamit sa pagsasalita o
pagsulat
Nakikilalang bok. – nakikilala ngunit di alam ang kahulugan
Di – Pamilyar na bok. – di pa nabasa o nagamit kahit kailan
C. Mga Klase ng Salita
Denotibo – literal ang kahulugan; kahulugang pandiksyunaryo
Konotatibo – may ibang pagpapakahulugan
D. Estratehiya
(1) Context clues – pagsusuri sa mga salita at pangungusap
sa konteksto nito.
• Depinisyon • Contrast
• Halimbawa • Muling pagbanggit
(2) Pagsasanay sa paggamit ng diksyunaryo
hal. mga synonyms at antonyms ng mga salita
iba’t ibang kahulugan ng salita at paggamit ng mga
ito sa pangungusap
(3) Bubblegram
(4) Semantic map
(5) Concept map
(6) Semantic grid
 Semantic Grid
Pagkain Mga tala ng May May dagdag na
hayop Kolesterol asukal
Baka
Manok
Itlog
Softdrinks

Mga Kahulugan ng mga Panlapi

Halimbawa Kahulugan Gamit sa pangungusap

Unlapi

Gitlapi

Hulapi
Mga Estratehiya 2 – Dating Alam
(1) Activity Sheet

Ang Alam Ko sa Ang Alam ko Ang Dapat kong Ang Alam ko Ang di ko pa
Paksa matapos pag- malaman pagkabasa ng Alam
isipan, habang Texto
magbasa-basa, nagbabasa
magtanung-
tanong, etc.

(2) Pabibigay ng Cloze Test/Maze para idebelop ang dating alam

Hal. Cloze – interesante ang kabuuang resulta ng sarbey (1) mga
estudyante, guro, magulang, at alumni. Nakita ng mga respondent ang maraming
benepisyo ng paggamit ng Filipino (2) wikang panturo sa UPIS.
1. (a) ng 2. (a) at
(b) sa (b) na
(c) para (c) bilang
Hal. Maze
Ang tubig ay pinagalaw
nakakapagpagalaw ng mga bagay.
nagagalaw
(3) Self – inventory bago bumasa

Paksa/Idea Alam Ko Medyo Hindi ko Alam

Cellphone
Cloning

(4) Anticipation / Prediction Guides

Paksa
Bago bumasa Pagkatapos magbasa
___________ _________________
(5) Directed Reading – Thinking Activity

Hula Ko Talagang Nangyari

(6) Brainstorming
(7) Log prompts – mga tanong kaugnay ng alam o karanasan
Hal. – ano ang gagawin mo kung…
- ano ang susunod na mangyayari
(8) Skinny Books – mangongolekta ang guro ng mga materyal sa diyaryo, magasin, atbp. – ipapabasa at tatalakayin sa klase.
Literal na Lebel
 Pagtukoy sa Pangkalahatang Paksa, tesis o
pangunahing idea, mga pangunahin at di –
pangunahing punto
PAKSA
Hal. : Purefoods TJ Giants
Alaska Aces
Red Bull Baracos
Ginebra Gin Kings
Sta. Lucia Realtors
Paksa: Mga Basketball Team sa Filipinas
 Pangunahing Idea o paksang pangungusap (talata)

 Tesis na Pangungusap (buong akda)

 Pangunahing Suporta (punto)
 Di – pangunahing Suporta (detalye)
Hal. Katwiran, facts, estatestika, testimonya, halimbawa, atbp.
 Estratehiya
A. Character Clue Chart

Pangalan Pisikal Mental/ Pangkapaligiran Pamilya

ng karakter emosyunal

B. Venn Diagram: Pagkakaiba/Pagkakapareho

pareho

C. Paggawa ng Sintesis upang mabuo ang tesis na pangungusap mula sa

mga pangunahing idea ng bawat talata

p.idea
sintesis
p.idea
p.idea
p.idea
p.idea
p.idea
INTERPRETATIBONG LEBEL
 Pag-unawa sa talagang gustong sabihin ng awtor.
Istilo – diksiyon; gamit na salita ng awtor, ayos ng
pangungusap
Tono – hal. seryoso, malungkot, nakakatawa,
sarkastiko, atbp.
Layunin – magbigay – impormasyon
mang-aliw
manghikayat
A. Kahulugang Piguratibo (tayutay)
* Paghahanap ng mga halimbawa ng.
Simile – direktang paghahambing (gaya ng sing. Atbp.)
- hal. simbilis ng kidlat
Metapora – direktang pahayag na ang isang ito ay iyon.
- hal. Isa siyang halimaw.
Hyperbole (pagmamalabis)
- hal. Isang batalyon ang kamag-anak na
nakipamiyesta.
Personipikasyon (pagsasatao)
- hal. Kinain ng ATM machine ang pera ko
 *Paggugrupo at paghahanap ng halimbawa
*eksamen
B. Estilo at tono
hal. tiningnan nang matagal vs. tinitigan

Estratehiya
* paligsahan – kung ako ang awtor…
Gagamitin ko ang….
* eksamen
* pagsasadula
pantomina
* paggugrupo at paghahanap ng mga
halimbawa sa texto
Analitikal na Lebel
 Kakayahang makilala ang mga paraan/pagsasaayos na retorikal ng
awtor (organizational patterns)
Mga Estratehiya
* pagtatanong kaugnay ng nilalaman
* pagpapagawa ng balangkas (grupo o indib. na gawain)
* pagpapagawa ng buod, sintesis
* pagmamapa sa pamamagitan ng graphic
organizer, grid, chart, graph, atbp.
Hal: Clustering/mapping
•Graphic organizer
branching
Nobela

Uri Karakter Pangunahing Bahagi

Sanhi/bunga

Sanhi
_______ (1) (2)
_______
_______

Bunga
(3)
_______
_______
_______
Prob. – Solusyon P Sino
R
Prob. Sol. O Ano
____ _____ B Bakit
____ _____ Tangkang sol. Resulta
____ _____ S 1 1
O 2 2
L.

Pinal na Resulta
Pagkakatulad/Pagkakaiba
Pagkakapatulad

Pagkakaiba
Story map
Nobela

Lugar at Panahon Tauhan

Pangyayaring nagsimula sa pangunahing banghay
Tugon ng tauhan sa pangunahing problema
Mga pangunahing pangyayari
Resolusyon

- Kuwento/nobela Simula
1
2
Wakas
Paggawa ng Drowing (para tukuyin ang bahagi ng isang bagay na tinalakay (hal. tagpuan)
Balangkas (sanaysay)
I. Introduksiyon
A. Konteksto
B. Tesis na Pangungusap
C. Dep. Ng Termino
II. Katawan
A. Unang Pangunahing Idea
1. Unang suportang idea
(a) unang suportang detalye
(b) pangalawang suportang detalye
2. Pangalawang suportang detalye
(a) unang suportang detalye
(b) pangalawang suportang detalye
B. Pangalawang Pangunahing Idea
1,
(a)
(b)
2.
(a)
(b)
III. Konklusyon
A. Muling pagpapahayag ng tesis
B. Paano sinuportahan ng katawan ang tesis
C. Panawagang aksiyon
Chart, Graph, atbp.
Chart Bar Graph
Pagpaplanong Bar Graph
Fishman Jernudd Haugen
Pangwika
20,000
Depinisyon
15,000
Uri
10,000
Paraan
5,000

Line Graph UG G SS

Symbol Graph
Line Graph

20,000 Sa bawat pumapasok sa

15,000
kolehiyo
10,000 4 ang nananatili
5,000
3 ang nagtatapos
0
Di - Grad. Grad. Spec. Stud.
UP Diliman Enrollment - Unang Semestre, 2007-2008
Circle Graph/Pie Chart

Flowchart
Circle graph/Pie Chart

Time Lines
June 1-11 – pagtatala
12 - Araw ng Kalayaan
13 – Oryentasyon ng Freshman
14 – simula ng klase
Sept. 15 – huling araw ng dropping
Okt. 17 – huling araw ng klase
Okt. 18-20 – final exam
Okt. 8 – huling araw ng pagbibigay ng grado
Table

Bitamina Pinagkukunan Gamit Resulta

Spinach,
Tumtulong sa Napipigil ang
K Cauliflower,
blood clot blood clot
Atay

Susundan ng mga tanong: ano, anu-ano, tukuyin,

ano ang resulta, ano ang pagkakaiba

Mapa – binubuo ng mga numero, pangalan, kulay,

simbolo
Political map – mga siyudad
Physical map – topograpiya (bundok, ilog, lawa, etc)
Kritikal na Lebel
 Fact vs. Opinyon
 Ebidensiya
 Konklusyon
 Inferencing
 Ebalwasyon ng Bisa ng Awtor
 Katotohanan – may ebidensiya
- personal na kaalaman/karanasan
 Opinyon - ebidensiya
- awtoridad
- bias – ano ang pakinabang dito ng awtor
- agenda niya
 Apela sa Katwiran
Deductive – pangkalahatan ispesipiko
- silohismo
- premis
Kung mababa rin lang ang nakuha niyang grado kay
Prop. Cortez, wala siyang karapatang magreklamo na
walang binatbat ang kanyang mga lektyur sa klase.
major premis – (pahiwatig lang)
Iyon lang mataas ang nakuhang grado
ang may karapatang magreklamo sa
inilelektyur ng propesor
konklusyon – hindi batayan ng paghatol sa
pagtuturo ng guro ang grado ng mag-aaral.
Inductive – mula ispesipiko tungo sa konklusyon ukol as
pangkalahatang katotohanan
detalye + detalye + detalye = konklusyon
(walang isa man lang negatibong ebidensiya)
Baluktot na Katwiran
1. bandwagon
2. analohiya
3. alinman sa dalawa (wala na bang ibang
alternatibo?) = lesser of 2 evils
4. Di tamang awtoridad
5. Estatistikong di – angkop
6. dibersiyon – bakit mas ipopromote si Ned
kaysa sa akin, 5 beses siyang nag-absent
nung isang taon.
 Apela sa Emosyon – kunwari nasa katwiran hal.
bandwagon
 Katotohanan, lohika, emosyon
(Ethos, Logos, Pathos) – 3 pangunahing
karakteristiko ng pormal na argumento para
mapag-iba ang persweysiv na texto sa
argumentatibong texto
persweysiv (nanghihikayat) – kumukumbinsi
na naniniwala at umaksiyon
- emosyunal, maaring di lohikal.
argumentativ – kumukumbinsi sa pamamagitan
ng ebidensiya at lohika
 Konklusyon – paggawa ng lohikal o makatuwirang pahayag mula sa
impormasyong nakuha sa akda
- direkta o di – direktang ipinahahayag ng awtor
- direktang nabuo sa akda.
Lohika – balidong konklusyon
hal. lahat ng aso ay hayop
Ang chiuaua ay isang aso
Kung gayon, ang chiuaua ay hayop.
Ang ibang libro ay nakakaantok
Ang ilang nakakaantok na libro ay mabili
Kung gayon, ang ilang libro ay mabili
balido?_____
bakit? ______
(a) Lahat ng pulitiko ay mabait
balido?_____
bakit? ______
(b) Lahat ng mabait ay tapat
balido?_____
bakit? ______
(c) Kung gayon, lahat ng pulitiko ay tapat
balido?_____
bakit? ______
 Pagsusuri sa Pahiwatig (Inference)
 Batay sa dating alam, sariling kaalaman at karanasan
 Di – direktang nabuo
 Pagbasa sa pagitan ng mga linya
 Di – kasimbigat ng lohika o katotohanan ng isang
konklusyon
*
Ano ang na nangyayari?
Paano mo nalaman?
Sino ang nagsasalita? Paano mo
nalaman?
Ano ang P? Bakit ito ginamit?
Sino ang c ? Bakit ito ginamit?
Saan kaya nangyayari?
Tinawag ko kayo, mga guro,
para sabihin ang tungkol sa
magiging suweldo ninyo sa
darating na taon.

*(Val Cleathern, mula kay Atkinson, 1990)

Mga Estratehiya
 Debate
 Pagsusuri ng mga billboards, comic strips, komersiyal sa, diyaryo, magasin, TV
kaugnay ng lohika/baluktot na katwiran
 Panel discussion
 Pagpapasulat
 Pagtatanong (socratic method)
 Ano ang pamagat
 Sino ang awtor
 Ano ang pagkakilala mo sa awtor
 Kelan sinulat
 Ano ang tesis ng awtor
 Ano ang pangunahin suportang ginamit
 Anu-ano ang mga di-pangunahing suportang ginamit
 Ano ang tono ng awtor
 Ano ang mga konklusyong naibibigay mula sa binasang akda?
Facts – paniniwalaan ko ba ang sinabi ng awtor?
- talaga nga bang facts ito at hindi opinsyon?
- sapat ba? Bago ba
- may iba pa bang patunay?
Fact vs. Opinyon vs. Propaganda
Fact – napapatunayan (unibersal)
Opinyon – pinaniniwalaan (indibidwal)
Propaganda – pinapaniwala ang mambabasa
MAGALING NA MAMBABASA

1. Kaalaman sa Facts
2. Direktang karanasan
3. Sopistikadong interpretasyon
4. Kritikal
5. Alam iugnay sa labas ng eskuwelahan ang
texto.
PAGTUTURO NG PAG-UNAWA SA PAGBASA
 Pagtiyak sa Kulturang Pangklasrum
 Eklektikong Mga Estratehiya
 Aktibo, interaktibo
 Pagsasanay din sa pagsulat, pagsasalita,
pagmamasid, pag-iisip
 Walang iisang estratehiya sa lahat ng
panahon, klase, at texto.
 Dapat may iisang layunin: makabasa ang
mag-aaral para matuto
Bibliograpi

Alvermann, Donna & Stephen Phelps. Content

Reading and Literacy. Boston: Allyn &
Bacon: 2002, 3rd ed.
Atkinson, Rhonda Holt. Reading Enhancement
and Development; USA: West Publ. Co. 1990
Earle, Cynthia and Christine Zimmermann.
The Reading/Writing Connection, N.Y.:
Longman, 2003