Mga Estratehiya sa Pag-unawa sa Pagbasa

Pamela C. Constantino, Ph.D. Makabagong Kalakaran sa Pagtuturo ng Pagbasa sa Filipino DepEd (CDD BSE) 25 29 Pebrero 2008, Davao City

Pagbasa

napakakumplikadong proseso ng pag-unawa sa isang nakasulat na pahayag batay sa pagkilala sa mga salita, naging karanasan at naipong kaalaman, at sa kakayahang mahulaan ang mangyayari. nangangailangan ng kumbinasyon ng pakikinig at pagmamasid. may sangkot na estratehiya na nangangailangan ng aktibo, hindi pasibong pagkilos

EPEKTIBONG ATITYUD SA PAGBASA

1.

2.

3.

Pagiging Alerto laging inaalam kung ano ang sinasabi ng awtor at paano sinabi May Fleksibilidad may malawak na kaalaman at kasanayan sa pagbasa at pagiisip at nagagamit ang mga ito depende sa sinasabi ng awtor at paano ito sinasabi Nakapagsasarili nakagagawa ng sariling pangangatwiran, pagsusuri, paghuhusga, at pagtatasa.

PAGBASA
HABANG NAGBABASA Sabihin sa sarili kung ano ang sinasabi ng awtor Tanungin ang sarili kung may punto ang binabasa Ilarawan ang ipinapahayag ng awtor Hulaan kung ano ang mangyayari KUNG HINDI MAINTINDIHAN Tukuyin ang problema PAGKABASA Ikuwento sa sariling pananalita ang binasa Ibuod ang mga importanteng idea Tanungin ang sarili ng mga tanong at sagutin din

Paalahanan ang sarili kung ano ang gusto mong malaman Balikan HARAPIN

Magdahan-dahan humingi ng tulong

Ilarawan sa isip kung ano ang ipinahayag ng awtor

Magdesisyon kung ano ang interesante at nakakaaliw

MAMBABASA

Kognitibong Pananaw aktibong mambabasa na bumubuo ng kahulugan sa pamamagitan ng integrasyon/pagsasama-sama ng umiiral at bagong kaalaman at malayang paggamit ng mga estratehiya upang mapaunlad, mamonitor, magabayan, at mapanatili ang pag-unawa. Dating Alam at Teorya ng Iskema Dating alam malawak na sakop ng mga idea, kasanayan, atityud tungkol sa paksa.

Iskema (cognitive psychology) paano inoorganisa ng tao ang mga kaalaman mula sa araw-araw na akranasan tungo sa makabuluhang mga pattern at kaisipan. = koleksiyon ng mga organisado at magkakaugnay na mga idea at konsepto - Hal. Fast Food (Huwag umasang makakapagpadagdag ng sabaw, etc. paris ng sa karinderya) - nakakatulong para makagawa ng paglalahat, makabuo ng mga opinyon, at maunawaan ang mga bagong karanasan. Mambabasa Dating Alam (Iskema) Asimilasyon/ pagsasama-sama Akomodasyon ng mga bagong kaalaman

MAMBABASA + TEKSTO
PAG-UNAWA

Texto (wika)

TEXTO + Mundo

bokabularyo

Explicit (nasa linya)

Implicit (sa pagitan ng mga linya)

Applied (texto + dating alam = paglalahat [generalization])

Implicit (sariling Iskema para Bumuo ng Kahulugan)

MGA LEBEL NG PAG-UNAWA SA PAGBASA

Literal na Lebel ano ang sinasabi ng awtor. (explicit) Interpretatibong Lebel ano ang talagang gustong sabihin/ipakahulugan ng awtor. (implicit) Analitikal na Lebel mga kakayahang makilala ang mga pamamaraang retorikal na ginamit ng awtor. (applied) Kritikal na Lebel pagmonitor ng sariling pagbasa bilang mambabasa; ebalwasyon ng bisa ng awtor. (applied)

A.

B.

C.

D.

TSEKLIST NG AKTIBONG MAMBABASA

Kung Gagawa Ka ng Prebyu ng Teksto,Tanungin: Tungkol saan ang teksto? Ano ang pinakaimportanteng idea ng Awtor tungkol sa Paksa? Bakit ko ito binabasa? Ano na ang alam ko tungkol sa paksa? MADIDISKUBRE MO:

Ang Paksa Ang Susing Idea Ang sarili mong pakay at paraan ng pagbasa Mga asosasyon at koneksiyon sa mga dating alam Mga insight sa paksa

Ano ang hula ko sa sasabihin ng awtor?

Kung Gagawa ka ng Panimulang Pagbasa (Skimming) ng teksto, Tanungin:

Tungkol saan ang texto Ano ang pinakaimportanteng idea ng Awtor Tungkol sa Paksa? Anong mga teknik at estratehiya ang ginamit ng awtor sa pagsulat ng texto?

MADIDISKUBRE MO:

Ang mga paksa at mga sub-paksa Ang sariling idea

Ang istruktura at mga pattern ng organisasyon

Kung Pag-aaralan mo ang texto, Tanungin: Tungkol saan ang texto? Ano ang pinakaimportanteng idea ng Awtor tungkol sa paksa? Sino? Ano? Paano? Bakit? Saan? Kelan? Alin Doon? O Anong Uri?

MADIDISKUBRE MO:
Ang paksa at mga sub-paksa Ang sariling idea Mga sumusuportang idea at mga sumusuportang detalye

Kung Gusto mong basahin nang Kritikal ang texto, Tanungin:

Bakit sinulat ng awtor ang teksto?

MATATAYA MO:
Ang layunin ng awtor

Ano ang mga kredensiyal at posibleng mga bias ng awtor?

Anong klaseng ebidensiya ang inihahain ng awtor? Paano binigyan ng interpretasyon ng awtor ang ebidensiya?

Ang kredebilidad ng awtor

Gaano mapagkakatiwalaan ang ebidensiyang iniharap ng awtor Ang pangangatwiran ng awtor

BOKABULARYO
A.

B.

C.

Mga Uri Pangkalahatang bok. mga salitang dapat ay pamilyar sa lahat. Hal. tao Pampaksang bok. ispesipikong mga salita sa larangan/paksa;jargon Hal. writ; dekonstruksiyon; nitrate Mga Antas/Lebel Gamiting bok. araw-araw na ginagamit (Ekspresibo) Pambansang bok. alam ang kahulugan ngunit hindi (Represibo) karaniwang ginagamit sa pagsasalita o pagsulat Nakikilalang bok. nakikilala ngunit di alam ang kahulugan Di Pamilyar na bok. di pa nabasa o nagamit kahit kailan Mga Klase ng Salita Denotibo literal ang kahulugan; kahulugang pandiksyunaryo Konotatibo may ibang pagpapakahulugan

D.
(1)

Estratehiya
Context clues pagsusuri sa mga salita at pangungusap sa konteksto nito. Depinisyon Contrast Halimbawa Muling pagbanggit Pagsasanay sa paggamit ng diksyunaryo hal. mga synonyms at antonyms ng mga salita ibat ibang kahulugan ng salita at paggamit ng mga ito sa pangungusap Bubblegram Semantic map Concept map Semantic grid

(2)

(3) (4)

(5)
(6)

Semantic Grid
Pagkain
Baka Manok Itlog Softdrinks

Mga tala ng hayop

May Kolesterol

May dagdag na asukal

Mga Kahulugan ng mga Panlapi

Halimbawa Kahulugan Gamit sa pangungusap
Unlapi
Gitlapi Hulapi

Mga Estratehiya 2 Dating Alam

(1) Activity Sheet
Ang Alam Ko sa Ang Alam ko Paksa matapos pagisipan, magbasa-basa, magtanungtanong, etc. Ang Dapat kong Ang Alam ko malaman pagkabasa ng habang Texto nagbabasa Ang di ko pa Alam

(2) Pabibigay ng Cloze Test/Maze para idebelop ang dating alam Hal. Cloze interesante ang kabuuang resulta ng sarbey (1) mga estudyante, guro, magulang, at alumni. Nakita ng mga respondent ang maraming benepisyo ng paggamit ng Filipino (2) wikang panturo sa UPIS. 1. (a) ng 2. (a) at (b) sa (b) na (c) para (c) bilang Hal. Maze Ang tubig ay pinagalaw nakakapagpagalaw ng mga bagay. nagagalaw

(3) Self inventory bago bumasa

Paksa/Idea
Cellphone Cloning

Alam Ko

Medyo

Hindi ko Alam

(4) Anticipation / Prediction Guides Paksa Bago bumasa Pagkatapos magbasa ___________ _________________

(5) Directed Reading Thinking Activity

Hula Ko

Talagang Nangyari

(6) Brainstorming (7) Log prompts mga tanong kaugnay ng alam o karanasan Hal. ano ang gagawin mo kung - ano ang susunod na mangyayari (8) Skinny Books mangongolekta ang guro ng mga materyal sa diyaryo, magasin, atbp. ipapabasa at tatalakayin sa klase.

Literal na Lebel

Pagtukoy sa Pangkalahatang Paksa, tesis o pangunahing idea, mga pangunahin at di pangunahing punto PAKSA
Hal. : Purefoods TJ Giants Alaska Aces Red Bull Baracos Ginebra Gin Kings Sta. Lucia Realtors Paksa: Mga Basketball Team sa Filipinas

Pangunahing Idea o paksang pangungusap (talata)

Tesis na Pangungusap (buong akda) Pangunahing Suporta (punto) Di pangunahing Suporta (detalye) Hal. Katwiran, facts, estatestika, testimonya, halimbawa, atbp.

Estratehiya A. Character Clue Chart

Pangalan ng karakter Pisikal Mental/ emosyunal Pangkapaligiran Pamilya

B. Venn Diagram: Pagkakaiba/Pagkakapareho

pareho

C. Paggawa ng Sintesis upang mabuo ang tesis na pangungusap mula sa mga pangunahing idea ng bawat talata sintesis
p.idea p.idea p.idea p.idea p.idea p.idea

INTERPRETATIBONG LEBEL

Pag-unawa sa talagang gustong sabihin ng awtor. Istilo diksiyon; gamit na salita ng awtor, ayos ng pangungusap Tono hal. seryoso, malungkot, nakakatawa, sarkastiko, atbp. Layunin magbigay impormasyon mang-aliw manghikayat A. Kahulugang Piguratibo (tayutay) * Paghahanap ng mga halimbawa ng. Simile direktang paghahambing (gaya ng sing. Atbp.) - hal. simbilis ng kidlat Metapora direktang pahayag na ang isang ito ay iyon. - hal. Isa siyang halimaw. Hyperbole (pagmamalabis) - hal. Isang batalyon ang kamag-anak na nakipamiyesta. Personipikasyon (pagsasatao) - hal. Kinain ng ATM machine ang pera ko

*Paggugrupo at paghahanap ng halimbawa *eksamen B. Estilo at tono hal. tiningnan nang matagal vs. tinitigan
Estratehiya * paligsahan kung ako ang awtor Gagamitin ko ang. * eksamen * pagsasadula pantomina * paggugrupo at paghahanap ng mga halimbawa sa texto

Analitikal na Lebel

Kakayahang makilala ang mga paraan/pagsasaayos na retorikal ng awtor (organizational patterns) Mga Estratehiya * pagtatanong kaugnay ng nilalaman * pagpapagawa ng balangkas (grupo o indib. na gawain) * pagpapagawa ng buod, sintesis * pagmamapa sa pamamagitan ng graphic organizer, grid, chart, graph, atbp. Hal: Clustering/mapping

Graphic organizer branching

Nobela
Uri Karakter Pangunahing Bahagi

Sanhi/bunga
Sanhi _______ _______ _______ Bunga _______ _______ _______

(1)

(2)

(3)

Prob. Solusyon
Prob. ____ ____ ____ Sol. _____ _____ _____

P R O B

Sino Ano Bakit Tangkang sol. Resulta 1 2 1 2

S O L.

Pagkakatulad/Pagkakaiba Pagkakapatulad

Pinal na Resulta

Pagkakaiba

Story map Nobela Lugar at Panahon Tauhan Pangyayaring nagsimula sa pangunahing banghay Tugon ng tauhan sa pangunahing problema Mga pangunahing pangyayari Resolusyon
- Kuwento/nobela

Simula 1 2 Wakas

Paggawa ng Drowing (para tukuyin ang bahagi ng isang bagay na tinalakay (hal. tagpuan) Balangkas (sanaysay) I. Introduksiyon A. Konteksto B. Tesis na Pangungusap C. Dep. Ng Termino II. Katawan A. Unang Pangunahing Idea 1. Unang suportang idea (a) unang suportang detalye (b) pangalawang suportang detalye 2. Pangalawang suportang detalye (a) unang suportang detalye (b) pangalawang suportang detalye B. Pangalawang Pangunahing Idea 1, (a) (b) 2. (a) (b) III. Konklusyon A. Muling pagpapahayag ng tesis B. Paano sinuportahan ng katawan ang tesis C. Panawagang aksiyon

Chart, Graph, atbp. Chart

Pagpaplanong Pangwika Depinisyon Uri Paraan Fishman Jernudd Haugen

Bar Graph
Bar Graph 20,000 15,000 10,000 5,000 0

Line Graph

UG

SS

Symbol Graph
Line Graph 20,000 15,000 10,000 5,000 0 Di - Grad. Grad. Spec. Stud. UP Diliman Enrollment - Unang Semestre, 2007-2008

Sa bawat pumapasok sa kolehiyo 4 ang nananatili 3 ang nagtatapos

Circle Graph/Pie Chart

Circle graph/Pie Chart

Flowchart

Time Lines June 1-11 12 13 14 Sept. 15 Okt. 17 Okt. 18-20 Okt. 8

pagtatala - Araw ng Kalayaan Oryentasyon ng Freshman simula ng klase huling araw ng dropping huling araw ng klase final exam huling araw ng pagbibigay ng grado

Table
Bitamina Pinagkukunan Gamit Tumtulong sa blood clot Resulta Napipigil ang blood clot

Spinach, Cauliflower, Atay

Susundan ng mga tanong: ano, anu-ano, tukuyin, ano ang resulta, ano ang pagkakaiba Mapa binubuo ng mga numero, pangalan, kulay, simbolo Political map mga siyudad Physical map topograpiya (bundok, ilog, lawa, etc)

Kritikal na Lebel

Fact vs. Opinyon Ebidensiya Konklusyon Inferencing Katotohanan may ebidensiya - personal na kaalaman/karanasan Opinyon - ebidensiya - awtoridad - bias ano ang pakinabang dito ng awtor - agenda niya

Ebalwasyon ng Bisa ng Awtor

Apela sa Katwiran Deductive pangkalahatan ispesipiko - silohismo - premis Kung mababa rin lang ang nakuha niyang grado kay Prop. Cortez, wala siyang karapatang magreklamo na walang binatbat ang kanyang mga lektyur sa klase. major premis (pahiwatig lang) Iyon lang mataas ang nakuhang grado ang may karapatang magreklamo sa inilelektyur ng propesor konklusyon hindi batayan ng paghatol sa pagtuturo ng guro ang grado ng mag-aaral. Inductive mula ispesipiko tungo sa konklusyon ukol as pangkalahatang katotohanan detalye + detalye + detalye = konklusyon (walang isa man lang negatibong ebidensiya)

Baluktot na Katwiran 1. bandwagon 2. analohiya 3. alinman sa dalawa (wala na bang ibang alternatibo?) = lesser of 2 evils 4. Di tamang awtoridad 5. Estatistikong di angkop 6. dibersiyon bakit mas ipopromote si Ned kaysa sa akin, 5 beses siyang nag-absent nung isang taon.

Apela sa Emosyon kunwari nasa katwiran hal. bandwagon Katotohanan, lohika, emosyon (Ethos, Logos, Pathos) 3 pangunahing karakteristiko ng pormal na argumento para mapag-iba ang persweysiv na texto sa argumentatibong texto persweysiv (nanghihikayat) kumukumbinsi na naniniwala at umaksiyon - emosyunal, maaring di lohikal. argumentativ kumukumbinsi sa pamamagitan ng ebidensiya at lohika

Konklusyon paggawa ng lohikal o makatuwirang pahayag mula sa impormasyong nakuha sa akda - direkta o di direktang ipinahahayag ng awtor - direktang nabuo sa akda. Lohika balidong konklusyon hal. lahat ng aso ay hayop Ang chiuaua ay isang aso Kung gayon, ang chiuaua ay hayop. Ang ibang libro ay nakakaantok Ang ilang nakakaantok na libro ay mabili Kung gayon, ang ilang libro ay mabili balido?_____ bakit? ______ (a) Lahat ng pulitiko ay mabait balido?_____ bakit? ______ (b) Lahat ng mabait ay tapat balido?_____ bakit? ______ (c) Kung gayon, lahat ng pulitiko ay tapat balido?_____ bakit? ______

Pagsusuri sa Pahiwatig (Inference)

Batay sa dating alam, sariling kaalaman at karanasan Di direktang nabuo Pagbasa sa pagitan ng mga linya Di kasimbigat ng lohika o katotohanan ng isang konklusyon

Ano ang na nangyayari? Paano mo nalaman? Sino ang nagsasalita? Paano mo nalaman? Ano ang P? Bakit ito ginamit? Sino ang c ? Bakit ito ginamit? Saan kaya nangyayari?
Tinawag ko kayo, mga guro, para sabihin ang tungkol sa magiging suweldo ninyo sa darating na taon.

*(Val Cleathern, mula kay Atkinson, 1990)

Mga Estratehiya

Debate Pagsusuri ng mga billboards, comic strips, komersiyal sa, diyaryo, magasin, TV kaugnay ng lohika/baluktot na katwiran Panel discussion Pagpapasulat Pagtatanong (socratic method) Ano ang pamagat Sino ang awtor Ano ang pagkakilala mo sa awtor Kelan sinulat Ano ang tesis ng awtor Ano ang pangunahin suportang ginamit Anu-ano ang mga di-pangunahing suportang ginamit Ano ang tono ng awtor Ano ang mga konklusyong naibibigay mula sa binasang akda? Facts paniniwalaan ko ba ang sinabi ng awtor? - talaga nga bang facts ito at hindi opinsyon? - sapat ba? Bago ba - may iba pa bang patunay? Fact vs. Opinyon vs. Propaganda Fact napapatunayan (unibersal) Opinyon pinaniniwalaan (indibidwal) Propaganda pinapaniwala ang mambabasa

MAGALING NA MAMBABASA
1. 2. 3. 4. 5.

Kaalaman sa Facts Direktang karanasan Sopistikadong interpretasyon Kritikal Alam iugnay sa labas ng eskuwelahan ang texto.

PAGTUTURO NG PAG-UNAWA SA PAGBASA

Pagtiyak sa Kulturang Pangklasrum Eklektikong Mga Estratehiya Aktibo, interaktibo Pagsasanay din sa pagsulat, pagsasalita, pagmamasid, pag-iisip Walang iisang estratehiya sa lahat ng panahon, klase, at texto. Dapat may iisang layunin: makabasa ang mag-aaral para matuto

Bibliograpi
Alvermann, Donna & Stephen Phelps. Content Reading and Literacy. Boston: Allyn & Bacon: 2002, 3rd ed. Atkinson, Rhonda Holt. Reading Enhancement and Development; USA: West Publ. Co. 1990 Earle, Cynthia and Christine Zimmermann. The Reading/Writing Connection, N.Y.: Longman, 2003